EKREM DEMİRLİ, İSLAM DÜŞÜNCESİNDE VELAYET 14. SEMİNER ÖZETİ

Bu seminer, İbnü’l-Arabî’nin velayet anlayışını, velilerin Allah’ın isimleriyle olan ilişkisini ve ilahi isimler üzerinden varlık düzeninin nasıl şekillendiğini ele almaktadır. Hakîm Tirmizî’nin 21. sorusu çerçevesinde ilerleyen tartışmada, velayet kavramının ilahi isimlerle bağlantısı, insanın ilahi isimlerden nasıl bir pay aldığı ve bu isimlerin varlığa nasıl nüfuz ettiği incelenmektedir. İbnü’l-Arabî’nin düşüncesi çerçevesinde, ilahi isimlerin sonsuzluğu ve bu isimlerin insan üzerindeki etkileri detaylandırılmaktadır.

Ana Temalar:

1. Velilerin İlahi İsimlerden Aldığı Pay: İbnü’l-Arabî’ye göre her varlık, bir ilahi isme dayanır. Velayet de belirli ilahi isimlerle ilişkilidir ve bu isimler velilerin maneviyatını şekillendirir.
2. İlahi İsimler ve Varlık İlişkisi: İbnü’l-Arabî’nin Vahdet-i Vücud anlayışına göre, ilahi isimlerin sonsuzluğu, varlıkların da sonsuz olması gerektiğini ortaya koyar. Varlık, ilahi isimlerin tecellisidir.
3. Velayet ve İlahi İsimlerin Yönetici Gücü: İbnü’l-Arabî, ilahi isimlerin yalnızca varlığa dayanak oluşturmakla kalmayıp, aynı zamanda insanın manevi yolculuğunu da yönettiğini belirtmektedir.
4. Velayet Kavramının Açılımı: Tirmizî’nin sorusu doğrultusunda, velayetin hangi ilahi isimlerle daha güçlü bir bağ kurduğu ve bu isimlerin velilere nasıl bir yetkinlik sağladığı ele alınmaktadır.
5. Kazanılmış (müktesep) ve Kazanılmamış (vehbî) Paylar: Velilerin ilahi isimlerden aldığı payın bir kısmı doğrudan Allah’ın lütfuyla (vehbî), bir kısmı ise bireysel çaba (müktesep) ile elde edilir. Ancak, tüm kazanılmış paylar da aslında ilahi iradenin bir yansımasıdır.
6. İbadetlerin İlahi İsimlerle Bağı: İnsanların yaptığı ibadetlerin belirli ilahi isimlere dayandığı, örneğin oruç tutmanın El-Mâni ve El-Fâtır isimleriyle ilişkili olduğu vurgulanmaktadır.
7. İlahi İsimler Arasında Rekabet ve Sürekli Tecelli: İbnü’l-Arabî, ilahi isimler arasında bir “müsabaka” olduğunu, yani her bir ismin varlıkta sürekli olarak öne çıkmak için çabaladığını belirtmektedir. Bu, varlık âlemindeki değişkenliği ve çeşitliliği açıklar.

Sonuç:
Bu seminer, İbnü’l-Arabî’nin ilahi isimler ve velayet arasındaki bağı nasıl kavramsallaştırdığını ayrıntılarıyla ortaya koymaktadır. İlahi isimlerin velayet makamındaki etkisi, kazanılmış ve kazanılmamış manevi paylar arasındaki fark ve insanın ilahi isimlerle olan ilişkisinin ibadetler bağlamında nasıl şekillendiği tartışılmaktadır. İbnü’l-Arabî’nin, ilahi isimlerin sonsuzluğu ve varlığın sürekliliği üzerindeki vurgusu, onun metafizik düşüncesinin temel taşlarından biri olarak değerlendirilmektedir.

This seminar explores Ibn al-ʿArabī’s concept of sainthood (walāya), focusing on the relationship between saints and divine names. The discussion, framed around Ḥakīm Tirmidhī’s 21st question, examines how sainthood is connected to divine names, how human beings receive a share from these names, and how these names permeate existence. Ibn al-ʿArabī’s perspective on the infinitude of divine names and their influence on human spirituality is analyzed in detail.

Main Themes:

1. The Share of Saints from Divine Names: According to Ibn al-ʿArabī, every being is associated with a divine name. Sainthood is directly linked to specific divine names that shape the spiritual reality of saints.
2. The Relationship Between Divine Names and Existence: Within Ibn al-ʿArabī’s waḥdat al-wujūd (unity of existence) framework, the infinitude of divine names implies the infinitude of existence. All creation manifests the divine names.
3. The Governing Power of Divine Names in Sainthood: Divine names not only serve as the foundation of existence but also guide the spiritual journey of saints.
4. The Expansion of the Concept of Sainthood: In response to Tirmidhī’s question, the seminar examines which divine names are most closely related to sainthood and how they grant saints their spiritual authority.
5. Acquired (muktasab) vs. Bestowed (wahbī) Spiritual Shares: The share that saints receive from divine names is partly granted by God’s grace (wahbī) and partly attained through personal effort (muktasab). However, even acquired knowledge and spiritual rank ultimately stem from divine will.
6. The Connection Between Worship and Divine Names: Acts of worship correspond to specific divine names. For example, fasting is associated with Al-Māniʿ (the Withholder) and Al-Fāṭir (the Creator).
7. The Competition Among Divine Names and Their Continuous Manifestation: Ibn al-ʿArabī suggests that divine names are in a state of “competition,” meaning that each name constantly seeks to manifest itself more fully in the world. This explains the dynamic and ever-changing nature of existence.

Conclusion:
This seminar provides an in-depth analysis of Ibn al-ʿArabī’s conceptualization of the relationship between divine names and sainthood. The impact of divine names on sainthood, the distinction between acquired and bestowed spiritual shares, and the role of worship in aligning with divine attributes are explored. Ibn al-ʿArabī’s emphasis on the infinitude of divine names and their perpetual manifestation highlights one of the core aspects of his metaphysical system.