KÜRŞAT DEMİRCİ: GILGAMIŞ OKUMALARI 29. SEMİNER ÖZETİ
Bu seminerde Gılgamış Destanı’nın 7. Tabletine devam edilerek, Enkidu’nun ölüm sürecine ve Mezopotamya’da ölüm sonrası inançlara odaklanılmıştır. Metinlerin tarihselleştirilmesi, tarih biliminin disiplinler arası yapısı ve tarih felsefesinin önemi tartışılmıştır. Ayrıca, tarih anlatıcılığı, modern dünyada tarihsel perspektifin nasıl şekillendiği ve hikâyeleştirmenin insan psikolojisiyle ilişkisi üzerinde durulmuştur.
Ana Temalar
- Enkidu’nun Ölüm Süreci ve Mezopotamya’da Ölüm Sonrası İnançlar
- Enkidu’nun ölümü yaklaşırken Gılgamış’ın onun için hazırladığı onur yatağı ve Mezopotamya’daki cenaze ritüelleri anlatılmıştır.
- Mezopotamya’da ölüm, sadece fiziksel bir son değil, yeraltı dünyasına bir geçiş olarak kabul edilmiştir.
- Tarih Bilimi ve Disiplinler Arası Perspektif
- Tarih, sadece olayların kronolojik anlatımı değil, aynı zamanda sosyoloji, felsefe, sanat tarihi ve arkeoloji gibi farklı disiplinlerle iç içe geçmiş bir bilim dalıdır.
- Tarih felsefesinin tarihçiye kazandırdığı geniş vizyon ve metodolojik yaklaşımlar tartışılmıştır.
- Hikâyeleştirmenin Psikolojik ve Sosyolojik Boyutları
- İnsan zihni, kendi varlığını sürdürebilmek için olayları hikâyeleştirme eğilimindedir.
- Modern dünyada hikâyeleştirme, belgeseller, medya ve popüler tarih anlatıları üzerinden nasıl şekillenmektedir?
- Bireysel ve toplumsal kimliğin oluşumunda hikâyeleştirmenin rolü nedir?
- Tarih Felsefesi: Toynbee, Spengler ve İbn Haldun’un Yaklaşımları
- Arnold Toynbee’nin uygarlıkların yükselişi ve çöküşü hakkındaki teorileri ele alınmıştır.
- Oswald Spengler’in Batı medeniyetinin çöküşüne dair görüşleri ve tarihsel döngüsellik teorisi tartışılmıştır.
- İbn Haldun’un asabiyet kavramı ve medeniyetlerin doğuşu, yükselişi ve çöküşü üzerine olan yaklaşımı değerlendirilmiştir.
- Modernite, Tarih ve Hikâye Anlatıcılığı
- Modern dünyada bireyler neden geçmişe daha fazla ilgi duymaya başlamıştır?
- Tarih anlatılarının günümüzde ideolojik, kültürel ve politik amaçlarla nasıl şekillendirildiği tartışılmıştır.
- Hikâyeleştirme sürecinde gerçeklik ve kurgu arasındaki sınır nasıl belirlenmelidir?
- Mezopotamya Mitolojisinin Kültürel ve Tarihsel Bağlamı
- Mezopotamya’da ölüm sonrası hayatın nasıl algılandığı, Gılgamış Destanı’nda ölümün nasıl işlendiği ve bu anlatıların günümüz kültürel mirasıyla nasıl bağlantılı olduğu değerlendirilmiştir.
Sonuç
Bu seminerde Enkidu’nun ölümü bağlamında Mezopotamya’daki ölüm sonrası inançlar, tarih biliminin disiplinler arası doğası, tarih felsefesinin önemi ve hikâyeleştirmenin insan psikolojisiyle ilişkisi ele alınmıştır. Toynbee, Spengler ve İbn Haldun gibi düşünürlerin tarih anlayışları tartışılmış, modern dünyada geçmişe duyulan ilginin nedenleri üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Bir sonraki seminerde, Gılgamış’ın ölümsüzlük arayışına ve mitolojideki yolculuk motifine odaklanılacaktır.
This seminar continues the discussion on Tablet VII of the Epic of Gilgamesh, focusing on Enkidu’s death process and Mesopotamian beliefs about the afterlife. The session also explores historical methodology, the interdisciplinary nature of history, and the significance of the philosophy of history. Additionally, the role of narrative in shaping historical consciousness and its psychological and sociological implications is examined.
Main Themes
- Enkidu’s Death and Mesopotamian Beliefs About the Afterlife
- As Enkidu approaches death, Gilgamesh prepares a ceremonial resting place for him, reflecting Mesopotamian funerary traditions.
- Death in Mesopotamian thought was not merely the end of existence but a transition to the underworld.
- History as an Interdisciplinary Field
- History is not just the chronological recounting of events but a discipline interconnected with sociology, philosophy, art history, and archaeology.
- The philosophy of history provides historians with broader perspectives and methodological approaches.
- The Psychological and Sociological Dimensions of Storytelling
- The human mind tends to organize experiences into narratives to create meaning.
- How does modern storytelling shape historical consciousness through documentaries, media, and popular history?
- What role does storytelling play in shaping individual and collective identity?
- Philosophy of History: Toynbee, Spengler, and Ibn Khaldun
- Arnold Toynbee’s theories on the rise and fall of civilizations are discussed.
- Oswald Spengler’s views on the decline of Western civilization and cyclical theories of history are analyzed.
- Ibn Khaldun’s concept of “asabiyyah” (social cohesion) and his model of civilization’s birth, growth, and decline are evaluated.
- Modernity, History, and Narrative Construction
- Why has interest in the past increased in the modern world?
- How are historical narratives shaped for ideological, cultural, and political purposes?
- Where should the boundary between historical fact and fictionalized storytelling be drawn?
- The Cultural and Historical Context of Mesopotamian Mythology
- How Mesopotamians perceived the afterlife, how death is depicted in the Epic of Gilgamesh, and how these narratives continue to influence contemporary cultural heritage are explored.
Conclusion
This seminar explores Enkidu’s death, Mesopotamian views on the afterlife, the interdisciplinary nature of historical studies, and the relationship between narrative and human psychology. The historical perspectives of Toynbee, Spengler, and Ibn Khaldun are examined, alongside modern society’s growing interest in historical narratives. In the next seminar, Gilgamesh’s quest for immortality and the mythological journey motif will be analyzed.