ABDURRAHİM KOZALI: ER RİSÂLE 1. SEMİNER ÖZETİ

Bu seminer, İmam Şâfiî’nin er-Risâle adlı eseri üzerine yapılan okumaların giriş dersidir. Dersin temel amacı, fıkıh usulünün doğuşunu, İmam Şâfiî’nin hukuk sistematiğindeki rolünü ve klasik İslami ilimler içerisindeki yerini anlamaktır. Seminerde, er-Risâle’nin fıkıh usulü bağlamında nasıl konumlandığı ve İslami düşünce tarihinde oynadığı rol ele alınmıştır.

Ana Temalar:

  1. İmam Şâfiî ve Fıkıh Usulünün İnşası: İmam Şâfiî’nin, fıkıh usulü disiplinini kuran figürlerden biri olduğu ve er-Risâle ile hukuki metodolojiyi sistematik hale getirdiği tartışılmıştır.
  2. Klasik Eserlerin Seçilme Kriterleri: Klasik Düşünce Okulu’nda okutulan eserlerin seçiminde hangi kriterlerin etkili olduğu ve bu eserlerin İslami ilimler içindeki yeri değerlendirilmiştir.
  3. Fıkıh ve Hukuk Teorisi Arasındaki Farklar: Fıkıh ve fıkıh ilmi ayrımı üzerinden, İslam hukuku ile hukuki metodolojinin nasıl geliştiği ele alınmıştır.
  4. Mezhep Oluşumu ve Hanefî-Şâfiî Çekişmesi: Fıkhi mezheplerin ortaya çıkışı ve İmam Şâfiî’nin Hanefî geleneğine karşı geliştirdiği eleştiriler incelenmiştir.
  5. İslam Hukukunun Bütüncül Yapısı: Fıkhın sadece hukuki değil, aynı zamanda ahlaki ve itikadi bir boyut taşıdığı, bu nedenle normatif sistemin etikle iç içe olduğu vurgulanmıştır.

Sonuç:
Bu seminer, İmam Şâfiî’nin er-Risâle adlı eserinin fıkıh usulü açısından nasıl bir dönüm noktası olduğunu tartışarak, İslam hukukunun gelişim sürecine dair bir giriş sunmaktadır. er-Risâle, İslam hukuk metodolojisinin şekillenmesinde kritik bir rol oynamış, hukuk, ahlak ve epistemoloji arasındaki ilişkiyi derinleştirmiştir. Bu seminer, fıkıh usulünü anlamak isteyenler için temel bir referans niteliğindedir.

 

This seminar serves as an introductory session for the study of Imam al-Shāfi‘ī’s al-Risāla. The primary objective is to understand the emergence of legal theory (uṣūl al-fiqh), the role of Imam al-Shāfi‘ī in shaping Islamic jurisprudence, and the place of al-Risāla within the broader framework of Islamic sciences. The seminar explores how al-Risāla is positioned within uṣūl al-fiqh and its historical impact on Islamic thought.

Main Themes:

  1. Imam al-Shāfi‘ī and the Formation of Uṣūl al-Fiqh: The seminar discusses Imam al-Shāfi‘ī as a foundational figure in the formalization of Islamic legal methodology and how al-Risāla systematized jurisprudential thought.
  2. Criteria for Selecting Classical Works: The standards for selecting classical texts in the Klasik Düşünce Okulu (Classical Thought School) and their significance within Islamic scholarship are analyzed.
  3. Distinction Between Fiqh and Legal Theory: The difference between fiqh (Islamic jurisprudence) as a practical discipline and fiqh methodology as a theoretical framework is explored.
  4. The Formation of Legal Schools and the Ḥanafī-Shāfi‘ī Debate: The emergence of Islamic legal schools and Imam al-Shāfi‘ī’s critiques of the Ḥanafī tradition are examined.
  5. The Holistic Structure of Islamic Law: The seminar emphasizes that fiqh is not solely a legal framework but also integrates ethical and theological dimensions, making it an inseparable part of normative ethics.

Conclusion:
This seminar provides an introductory discussion on the significance of Imam al-Shāfi‘ī’s al-Risāla as a turning point in uṣūl al-fiqh. The text played a pivotal role in shaping Islamic legal methodology and deepened the connection between law, ethics, and epistemology. This seminar serves as a fundamental resource for those seeking to understand Islamic legal theory.