SONER GÜNDÜZÖZ, ARAP DİL BİLİMİ VE DİL FELSEFESİ OKUMALARI 6. SEMİNER ÖZETİ
Bu seminer, 4. yüzyıldaki dil bilimi ve felsefesi tartışmalarının merkezinde yer alan El-İzah fi İlel’in Nahv adlı eserin analizi üzerinden Arap dil bilimi ve felsefesi bağlamında illet teorisinin kapsamlı bir değerlendirmesini sunmaktadır. Zeccaci’nin paradigmasının, dil bilimi ile teoloji, fizik ve mantık arasındaki çok disiplinli bağları nasıl kurduğu irdelenmiştir.
Ana Temalar:
- Zeccaci’nin İllel Teorisi ve Paradigması: Zeccaci’nin dil bilimine kazandırdığı illet teorisinin, kıyas ve kuvvet teorileriyle nasıl birleştiği ve dil felsefesinde çok disiplinli bir yapının temellerini attığı tartışılmıştır.
- Kuvvet ve Sükun Kavramlarının Nahivdeki Yeri: Fiziksel kavramlar olan “kuvvet” ve “sükun”un dil yapılarındaki uygulamaları incelenmiş, fiil ve isimler arasındaki dinamikler bu bağlamda ele alınmıştır.
- Gazali ve Vesilecilik Eleştirisi: Gazali’nin, dil bilimine nominalist bir çerçeveden yaklaşarak vesilecilik anlayışını geliştirdiği ve bunun nahiv teorilerine etkileri tartışılmıştır.
- 4. Yüzyıl ve Disiplinlerarası Yaklaşım: 4. yüzyılın, nahiv ile rasyonel mantık arasında köprüler kurmaya yönelik çabaları değerlendirilmiş, bu dönemdeki tartışmaların İslami ilimlerin gelişimine etkileri analiz edilmiştir.
- Organon ve Arap Dil Bilimi Arasındaki İlişki: Aristoteles’in Organon felsefesindeki kıyas anlayışının, Arap dil bilimi paradigması ile olan çatışma ve uyum noktaları ele alınmıştır.
Sonuç:
Soner Gündüzöz’ün bu semineri, Arap dil bilimi ve felsefesinin 4. yüzyıldaki gelişimini, özellikle Zeccaci’nin katkıları üzerinden analiz ederek disiplinlerarası bir perspektif sunmaktadır. İllet teorisinin, dil bilimi ile teoloji ve fizik gibi alanlar arasında nasıl bir katalizör görevi gördüğü açıklanmıştır. Seminer, çok disiplinli bir İslami bilim anlayışının nasıl şekillendiğini anlamak için önemli bir kaynak niteliğindedir.
This seminar offers a comprehensive analysis of the theory of causation (‘illa) in Arabic linguistics and philosophy, centering on Al-Zajjaji’s al-Idah fi ‘Ilal al-Nahw. It explores Al-Zajjaji’s paradigm, which establishes interdisciplinary connections between linguistics, theology, physics, and logic.
Main Themes:
- Al-Zajjaji’s Causation Theory and Paradigm: The integration of Al-Zajjaji’s theory of causation with analogy and force theories is discussed, highlighting how it laid the foundation for a multidisciplinary framework in the philosophy of language.
- The Role of Force and Stillness in Grammar: The application of physical concepts like “force” (quwwa) and “stillness” (sukoon) in linguistic structures is examined, focusing on the dynamics between verbs and nouns.
- Al-Ghazali and Nominalism Critique: Al-Ghazali’s development of nominalist ideas in linguistics through his concept of occasionalism is explored, along with its impact on grammatical theories.
- The Fourth Century and Interdisciplinary Approaches: The seminar evaluates the efforts of the 4th century to bridge grammar with rational logic and analyzes the impact of these discussions on the development of Islamic sciences.
- The Relationship Between the Organon and Arabic Linguistics: Aristotle’s Organon and its approach to analogy are discussed in the context of its intersections and conflicts with the Arabic linguistic paradigm.
Conclusion:
Soner Gündüzöz’s seminar provides an interdisciplinary perspective on the development of Arabic linguistics and philosophy during the 4th century, with a focus on Al-Zajjaji’s contributions. The theory of causation is presented as a catalyst for connecting linguistics with fields such as theology and physics. This seminar is an essential resource for understanding the evolution of a multidisciplinary Islamic scientific tradition.